پل خواجو یکی از پل های تاریخی شهر اصفهان بوده که در شرق سی و سه پل، بر روی رود زاینده رود واقع شده است. این پل در انتهاى خیابان کمال اسماعیل اصفهانى و انتهاى خیابان خواجو، واقع شده است. طبق گفته باستان شناسان، پل خواجو بر روی پلی که پیش از این وجود داشته و خراب و ویران شده بود، بنا شده است.
این پل که در دوره صفویه یکی از زیباترین پل های جهان به شمار می رفت، به دستور شاه عباس دوم، در سال ۱۰۶۰ قمری ساخته شد. طول این پل ۱۳۳متر بوده و عرض آن نیز به ۱۲متر می رسد که همراه با تزئینات و کاشیکاری فراوان، از آثار بسیار ممتاز شهر اصفهان به حساب می آید.این پل دارای 24 دهانه است و دارای دو مجسمه شیر سنگی در ضلع شرقی اش می باشد. اگر در کنار یکی از شیرها بایستید و به چشم شیر مقابل نگاه کنید، چشم آن شیر میدرخشد. در واقع این دو شیر در حدود ۴ قرن است که گویی مراقب زاینده رود و شهر اصفهان هستند.طبق نظری از محققان این دو شیر ساخته شده در دوره حکومت صفویان به منزله نشانی از سپاهیان بختیاری اصفهان بوده استپل خواجو نهتنها محلی برای عبور و مرور بوده، بلکه ساختمان شاه نشین را در دل خود جای داده است تا محل اقامت موقت شاهان و بزرگان باشد؛ ضمن اینکه در شرایط بحرانی میتوانست نقش سد و آببند را ایفا کند. شاه نشین برای این ساخته شد تا هنگام برگزاری مسابقههای قایقرانی و شنا، امیران و بزرگان از این محل نظارهگر مسابقهها باشند
دلیل نامگذاری این پل، به پل خواجو، نزدیکی آن به محله خواجو می باشد. اما علاوه بر این نام، با اسامى بابا رکن الدین، خواجو، گبرها، شیراز، حسن آباد، پل شاهى و تیمورى نیز خوانده می شود. دلیل آنکه به آن پل بابا رکن الدین گفته می شود، این است که در تخت فولاد، که نزدیک جاده قدیم شیراز واقع شده، قبر و بقعه بابا رکن الدین که از عرفاى معروف زمان خود بوده، قرار دارد و به همین دلیل، پل به نام او معروف گردیده است. پل خواجو اصفهان، در تاریخ ۱۵ دی ۱۳۱۰ با شماره ثبت ۱۱۱ ، به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
وقتی از بالا به پل خواجو بنگرید، شاهد عقاب تیزچنگالی خواهید بود که در حال پرواز روی رودخانه زاینده رود است. ساختمان شاه نشین (بیگلربیگی) و کنگرههای طبقات مختلف پل بهترتیب سر عقاب و پرهای آن را در ذهن تداعی میکنند.
یکی از ویژگیهای هوشمندانه پل خواجو بهکارگیری ملاتی در آن است که هرچه آب بیشتری به آن برسد، مقاومتر میشود.
اما شمع های پل خواجو چه هستند و چه رازی در خود نهفته دارند؟
اگر شما در طبقه پایین پل و در بخش انتهایی پل بایستید و با زاویه برابر با 40 درجه که با افق دارید متوجه خواهید شد که از ترکیب دیواره های پیشین و پسین پل شکل شمعی ایجاد می شود. جالب است که در دوره ای که هیچ گونه نرم افزاری برای معماری وجود نداشته است معمار این پل چنین دید سه بعدی نسبت به طرح بنایش داشته و آن را به این چشم گیری و جذابیت ایجاد نموده است.
طبق مرمت هایی که در سال 1388 برای پل خواجو به انجام رسید، افراد متوجه سنگ قبرهایی با کنده کاری های زیبا شدند که برخی از آنها آسیب دیده بودند و برخی دیگر سالم بوده و به موزه تخت فولاد انتقال یافتند. جالب است که هنوز راز این سنگ قبرها کشف نشده است.
در پایان باید بگوییم پل خواجو ازجمله آثار بسیار دیدنی و شگفت انگیز ایران می باشد که نظاره و مشاهده معماری این بنا با تلفیقی از فضای تفریحی و نسیم دل انگیز ناشی از رودخانه زاینده رود فضایی بی نظیر را برای مخاطب ایجاد می کند و در پس آن تجربه ای دل انگیز برای شما باقی خواهد ماند.
این پل که در دوره صفویه یکی از زیباترین پل های جهان به شمار می رفت، به دستور شاه عباس دوم، در سال ۱۰۶۰ قمری ساخته شد. طول این پل ۱۳۳متر بوده و عرض آن نیز به ۱۲متر می رسد که همراه با تزئینات و کاشیکاری فراوان، از آثار بسیار ممتاز شهر اصفهان به حساب می آید.این پل دارای 24 دهانه است و دارای دو مجسمه شیر سنگی در ضلع شرقی اش می باشد. اگر در کنار یکی از شیرها بایستید و به چشم شیر مقابل نگاه کنید، چشم آن شیر میدرخشد. در واقع این دو شیر در حدود ۴ قرن است که گویی مراقب زاینده رود و شهر اصفهان هستند.طبق نظری از محققان این دو شیر ساخته شده در دوره حکومت صفویان به منزله نشانی از سپاهیان بختیاری اصفهان بوده استپل خواجو نهتنها محلی برای عبور و مرور بوده، بلکه ساختمان شاه نشین را در دل خود جای داده است تا محل اقامت موقت شاهان و بزرگان باشد؛ ضمن اینکه در شرایط بحرانی میتوانست نقش سد و آببند را ایفا کند. شاه نشین برای این ساخته شد تا هنگام برگزاری مسابقههای قایقرانی و شنا، امیران و بزرگان از این محل نظارهگر مسابقهها باشند
دلیل نامگذاری این پل، به پل خواجو، نزدیکی آن به محله خواجو می باشد. اما علاوه بر این نام، با اسامى بابا رکن الدین، خواجو، گبرها، شیراز، حسن آباد، پل شاهى و تیمورى نیز خوانده می شود. دلیل آنکه به آن پل بابا رکن الدین گفته می شود، این است که در تخت فولاد، که نزدیک جاده قدیم شیراز واقع شده، قبر و بقعه بابا رکن الدین که از عرفاى معروف زمان خود بوده، قرار دارد و به همین دلیل، پل به نام او معروف گردیده است. پل خواجو اصفهان، در تاریخ ۱۵ دی ۱۳۱۰ با شماره ثبت ۱۱۱ ، به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
وقتی از بالا به پل خواجو بنگرید، شاهد عقاب تیزچنگالی خواهید بود که در حال پرواز روی رودخانه زاینده رود است. ساختمان شاه نشین (بیگلربیگی) و کنگرههای طبقات مختلف پل بهترتیب سر عقاب و پرهای آن را در ذهن تداعی میکنند.
یکی از ویژگیهای هوشمندانه پل خواجو بهکارگیری ملاتی در آن است که هرچه آب بیشتری به آن برسد، مقاومتر میشود.
اما شمع های پل خواجو چه هستند و چه رازی در خود نهفته دارند؟
اگر شما در طبقه پایین پل و در بخش انتهایی پل بایستید و با زاویه برابر با 40 درجه که با افق دارید متوجه خواهید شد که از ترکیب دیواره های پیشین و پسین پل شکل شمعی ایجاد می شود. جالب است که در دوره ای که هیچ گونه نرم افزاری برای معماری وجود نداشته است معمار این پل چنین دید سه بعدی نسبت به طرح بنایش داشته و آن را به این چشم گیری و جذابیت ایجاد نموده است.
طبق مرمت هایی که در سال 1388 برای پل خواجو به انجام رسید، افراد متوجه سنگ قبرهایی با کنده کاری های زیبا شدند که برخی از آنها آسیب دیده بودند و برخی دیگر سالم بوده و به موزه تخت فولاد انتقال یافتند. جالب است که هنوز راز این سنگ قبرها کشف نشده است.
در پایان باید بگوییم پل خواجو ازجمله آثار بسیار دیدنی و شگفت انگیز ایران می باشد که نظاره و مشاهده معماری این بنا با تلفیقی از فضای تفریحی و نسیم دل انگیز ناشی از رودخانه زاینده رود فضایی بی نظیر را برای مخاطب ایجاد می کند و در پس آن تجربه ای دل انگیز برای شما باقی خواهد ماند.
- یکشنبه ۱۷ اسفند ۹۹ ۱۳:۴۱
- ۱۷۳ بازديد
- ۰ ۰
- ۰ نظر